◄ Index ◄ Penterbak modelbouw ◄ Jan Blanken ▼ Het Amsterdamsche Wapen ►
Model: Molenaarskar Schaal: 1:20 Bouwjaar: 2004 Bron: tekening Nr. 4031097 Ned. Ver. van Modelbouwers 1:8
Voorwoord:
Als aankleding van de standerdmolen van Huizen kwam ik op het idee om een molenaarskar te gaan bouwen. Via de website van de Nederlandse Vereniging van Modelbouwers vond ik een zeer gedetailleerde tekening van een molenaarskar. De schaal van deze tekening is 1:8. Dat betekende omrekenen naar 1:20. 2,5 keer kleiner maar net zo gedetailleerd.
Ik begon meteen met het lastigste onderdeel van de kar: de wielen. Minutieus werden er op de draaibank twee naven gedraaid. Die zijn niet veel groter dan een vingerhoedje. In de klem onder de kolomboormachine werden de sleuven voor de spaken aangeboord 12 gaten per naaf. De karrenwielen voor de molenaarskar beginnen vorm te krijgen. Ze zitten hier nog los in elkaar om een indruk te krijgen van de afmeting. De naven zijn van iepenhout, de 24 spaken en 12 velgen zijn van eikenhout. Die as is maar tijdelijk. De diameter van de wielen is 80 mm. In werkelijkheid dus 160 cm.
Het eerste wiel zit in elkaar. Het tweede wiel is weer even uit elkaar gehaald want de spaken moeten nog worden afgewerkt. Het asblok ligt links tussen de velgen. Ondertussen gaat het werk op de molen gewoon door.
De bewerking van de wielspaken. Twee pennen, de naafzijde is breed en de velgzijde smal. Daarna zijn ze naar de binnenzijde van het wiel taps afgewerkt en licht afgerond.
De karbomen en de vloerliggers.De vloerliggers gaan halfhouts in of door de uitsparingen.
De voorlopige vorm van de wagenschotten en de bodemplanken. Tegen de zijschotten komen nog 4 stijltjes die met een pen in 4 metalen beugels passen. Deze stijltjes kunnen worden gebruikt in plaats van de schotten als er iets langs vervoerd moet worden.
Voor het buigen van de beugeltjes komt mijn oude gereedschapsmakersvak weer goed van pas. Met behulp van een stalen malletje worden de beugels in één handeling in de bankschroef in vorm geperst. De zwarte strip is het basismateriaal. Dit staalband wordt in de verpakkingsindustrie gebruikt als bindband en is vrij makkelijk te verkrijgen. Met behulp van een metaalschaar kunnen er smalle strookjes van geknipt worden. Dit staalband heeft een dikte van ca. 0.6 mm. en laat zich uitstekend buigen.
De beugels worden tegen de zijkant van de karbodem geplaatst en houden dus de zijschotten vast. De hoeklijntjes koppelen een leuningplank op de zijschotten. De gaatjes zijn 0,7 mm rond. Hier moeten later nog bouten door heen gestoken worden. Nou ja... bouten...
De karbodem wordt ook versterkt door twee beugels. In de kleine hoeken van deze beugels kunnen later 4 rongen of paaltjes gestoken worden zodat de kar ook voor andere vrachten kan worden gebruikt en de zijborden dienen te worden verwijderd.
Het buigen van drie haakse hoeken binnen 4 mm is vrij lastig voor een goede maatvoering. Maar ook dit probleem is opgelost met een malletje.
Het asblok, de as en alle stroppen waarmee beide delen bij elkaar worden gehouden.
Op deze manier dus.
Met behulp van de vele beugeltjes is het mogelijk om de zijschotten te plaatsen en te verwijderen. De kopschotten haken onder de uitstekende liggers en worden met haakjes aan de zijschotten vastgezet.
Dit is het voorlopige resultaat. Er ontbreekt nog het nodige ijzerwerk zoals de wielvelgen, sjorogen en kettingen. Het model van de molenaarskar is in werkelijkheid niet veel groter dan bovenstaande foto. De totale lengte bedraagt maar 255 mm. en de wielen hebben een doorsnede van 80 mm.
Een prachtig detail. Heel goed is hier te zien hoe alle onderdelen aan elkaar gemonteerd zijn en ook altijd weer los kunnen worden gemaakt. Er wordt nog even gestoeid met de stalen velgen en de kar is ondertussen geschilderd. Dat resultaat laat nog even op zich wachten..........
◄ Index ◄ Penterbak modelbouw ◄ Een wiel voor Jan Blanken ▲Top Het Amsterdamsche Wapen ► Een mallejan ►
update: 2-1-2017 /molenaarskar.html