◄ Index ◄ Penterbak modelbouw ◄ Boktjasker ▼ De Zandwijkse Molen ►
Model: Het Molentje van Groenendaal Schaal: 1:50 Bouwjaar: 1992 Bron: werktekening SMZK en opmeting
GOED NIEUWS Voor de Doe het Zelvers. Het Hobbyblad 'De Modelbouwer' heeft in samenwerking met PENTERBAK een bouwtekening gemaakt van Het Molentje van Groenendaal. Meer informatie in editie NUMMER 1 2016.
Voorwoord
Het Molentje van Groenendaal is één van de molens die in beheer zijn bij Stichting Molens Zuid Kennemerland. Begin jaren '90 werd voor een kleine onderhoudsklus aan het kruiwerk, de kap even gelicht. Jan Witteveen was toentertijd vrijwillig molenaar bij de SMZK en beroepshalve kraanmachinist. Toen ik in 1992 bij de SMZK terecht kwam werd het idee geopperd om deze niet alledaagse klus in model na te bouwen voor de etalage die we aan het Donkere Spaarne tot onze beschikking hadden. Jan had een schaalmodel van zijn telekraan en het Molentje van Groenendaal moest nog worden gebouwd. De tekeningen uit het SMZK archief kwamen op tafel en aan de hand van diverse foto's werden de details bestudeerd. Het molentje zou op een grondplaat komen te staan in zijn vertrouwde omgeving, naast de brug over de Van Merlenvaart, met het toegangshek.
De gemetselde stenen onderbouw van het Molentje is gepleisterd. De molen zelf is geheel van hout, met een kapbekleding van loden platen . Solanges.
Voor de bouw van de ondertoren, het achtkant en de kap is balsahout gebruikt. Het houten ondervierkant is gepotdekseld met dunne grenen latjes. Het molentje van Groenendaal heeft twee stellingen. De molen werd ooit gebouwd als 'folley', noem het een grote tuinmolen, en is in verhouding met een echte molen ook veel kleiner. Twee toegangsdeuren in het bovenachtkant is gewoon niet mogelijk. De ruimte is veel te krap. Om toch op de bovenste stelling te komen, werd er een toegangsluik in de stelling gemaakt die via de onderste stelling is te bereiken. De houten ondertoren is ruim voldoende voor een deur naar buiten.
Een lik witte verf voor de ondertoren en heel veel dunne latjes voor het samenstellen van de twee stellingen.
80 steunen, 40 stellingschoren, 8 binnensluitingen, 8 buitensluitingen, 40 liggers, 40 hekstijltjes, 40 schoortjes, 8 regels, 8 liggers en 40 vloerdelen.
Dat zijn bijelkaar 312 onderdeeltjes. Het kost een paar uurtjes maar dan heb je toch wel weer iets leuks inelkaar gezet.
Het achtkantje is gepotdekseld met kartonnen strookje. Dat werkte een stuk eenvoudiger. De vierkante ondertoren wordt donkergroen geschilderd, net als het grote voorbeeld.
In 1925 werd er op het landgoed van Groenendaal de voorloper van de Floriade georganiseerd. Om het terrein van de Flora van meerdere kanten toegankelijk te maken werd er een brug naast het molentje aangelegd en een toegangshek om het Floriade terrein te kunnen afsluiten. Tegenwoordig staan de hekken permanent open en zijn de wegen openbaar.
De verbreding van de ondertoren aan de waterzijde duidt waarschijnlijk op de vroegere aanwezigheid van een sluisje. Het water van de Van Merlenvaart staat op Rijnlands peil.
De wieken van het model zijn heel eenvoudig te maken. Je haalt een keer nasi bij de afhaalchinees en gebruikt een deksel van de rijstbak. (Of wat voor verpakkingsplastic dan ook.) De roedjes zijn van beukenhout en zitten met een pennetje tegen de askop aan. Van de plastic deksel zijn vier wiekjes geknipt en met een watervaste viltstift zijn de hek- en zoomlatjes opgetekend. Hetzelfde geldt voor het kruirad.
Tegenwoordig heeft Het Molentje van Groenendaal een functie. Onderin is een forse vijzel aangebracht die door de zijmuur in de vaart steekt De metalen lagerstoel is rechts zichtbaar. Het opgemalen water wordt doorgestuurd naar de eendenvijver van de naastgelegen kinderboerderij. De molen maalt daar mee rond en ververst het water als dan nodig is.
Meer informatie vind je hier op de website van de SMZK.
◄ Index ◄ Penterbak modelbouw ▲ Terug naar boven Door naar De Zandwijkse Molen ►