Penterbak bouwt Het Amsterdamsche Wapen

◄index     ◄ De zaagslede -  blad 16   BLAD 17   blad 18 - De zaagramen►        

Het krabbelwerk


Het krabbelwerk verzorgt het transport van de zaagslede en het stamhout door de zaagramen.

De toepassing van dit krabbelwerk vind je op elke houtzaagmolen en was ook door Cornelis Cornelisz. bedacht.


Penterbak molen modelbouw

De molenmakers staan over de werktekening van het krabbelwerk gebogen. Het krabbelrad en het kleine rondsel worden bevestigd op de krabbelas. Aan beide uiteinden komt ook nog een slinger om de slee met de hand terug te kunnen winden. Deze smeedijzeren onderdelen werden vroeger door de smid geleverd.


Penterbak molen modelbouw

Het krabbelrad is afgetekend op 1 mm. staalplaat en de vakken zijn uitgeboord om wat minder zaagwerk te hebben. De vertanding is ook al aangeboord.


Penterbak molen modelbouw

Om het schaalmodel te kunnen aantonen hoe het transport van de slee werkt, is besloten om het aantal tanden van het rad te halveren waardoor de slee twee keer zo snel voortgetrokken wordt. Ook is het resutaat wat eenvoudiger te bereiken.


Penterbak molen modelbouw

Het tussenresultaat.


Penterbak molen modelbouw

Ouderwets met de figuurzaagbeugel en een zaagje dat wonderwel heel lang heel bleef.


Penterbak molen modelbouw

De buitenkrans werd volledig gezaagd. Viel achteraf reuze mee voor een houtbewerker.


Penterbak molen modelbouw

Klaar om gevijld te worden.


Penterbak molen modelbouw

Een platte zoete vijl voor de vlakke lijnen.


Penterbak molen modelbouw

Een driehoeks sleutelvijltje voor de tandkrans. Het stokje aan de vijl moest telkens op het hart van het rad gericht zijn om gelijke tandhoeken te krijgen.


Penterbak molen modelbouw

Afgebraamd en opgeschuurd afgeleverd bij de molenmaker.

Penterbak molen modelbouw

Het rondsel krijgt zeven staafjes. Twee schijfjes waarvan de steekcirkel maar 5,5 mm. bedraagt. Met behulp van het kompasroosje zijn de zeven gaatjes loepzuiver op de cirkel verdeeld. Centeren en boren met 1,0 mm.

Penterbak molen modelbouw

Goedgekeurd.


Penterbak molen modelbouw

De tweede schijf wordt gekopieerd vanuit de eerste.


Penterbak molen modelbouw

Met een puntig vierkant sleutelvijtje wordt eerst het asgat vierkant gevijld.


Penterbak molen modelbouw

Daarna gelijk met het steunplankje uitgezaagd. Dit geeft een veel rustiger verloop van het zaagje en levert vrijwel geen bramen op.


Penterbak molen modelbouw

De staafjes zijn van 1.0 mm. rvs draad. Ruim afgeknipt en met soldeer verbonden. Met Flux soldeervloeistof wordt een uitstekend resultaat geboekt voor de hechting van het 40-60 soldeer.


Penterbak molen modelbouw

Het rondsel.


Penterbak molen modelbouw

De krabbelas is ook uit meubelbuis geslepen. 30 cm. lang, 2 x 2 mm. vierkant. De molenmaker past het rondsel en het krabbelrad.


Penterbak molen modelbouw

De twee slingers en een paar vierkante ringen worden uit een reststukje gezaagd.


Penterbak molen modelbouw

Om te voorkomen dat het krabbelrad los raakt is besloten om het, gelijk met de slinger, vast te solderen op de krabbelas.


Penterbak molen modelbouw

Wel oppassen dat de tanden in de juiste richting komen te staan.


Penterbak molen modelbouw

Ook de vijf aslagerpunten zijn rond geslepen.


Penterbak molen modelbouw

Ook weer passen of alle klopt. De afstelling onder de heugel bepaalt de hoogte van de ligging van de krabbelas. Met metalen lagerschoentjes wordt de as gelagerd. Een sluitlager houdt de as op zijn plek.


Penterbak molen modelbouw

De definitieve plek van het rondsel in het hart van de sleestelling. De koning is voorzien van een gat waar de heugel van de slee doorheen moet.


Penterbak molen modelbouw

Tenslotte de slinger op de achtergrond. Omdat de zaagslee en het hout beide gebruik maken van de rollen, blijkt het terugslingeren van deze vracht veel makkelijker te gaan dan verwacht. 


◄ index     ▲top     BLAD 17     ga door naar blad 18 - de zaagramen en het pompraam ►


Bijgewerkt: 11-12-2016 /amsterdamblad17.html